Wandeling door de wijk Sint-Gillis langs prachtige art-nouveaugebouwen
Ontdek de mooiste plekken van Sint-Gillis + tips
Sint-Gillis heeft heel wat populaire wijken voor artiesten, kunstenaars en ondernemers. Je vindt er ook heel wat zaken die zich richten op duurzaamheid en biologische en ethisch gemaakte producten. Bovendien voelt het er op veel plekken aan als een dorp, wat heel wat Brusselaars aantrekt om hier te komen wonen en werken. Niet voor niets bouwde de grote Belgische architect Victor Horta hier zijn huis en atelier, dat je vandaag kan bezoeken als museum!
Ontdek wat Sint-Gillis te bieden heeft tijdens onze uitgestippelde wandeling.
Inhoud artikel
Wandelroute door Sint-Gillis
Deze wandelroute zit vol architecturale parels, kunstzinnige en creatieve plekken en heel wat fijne adresjes om iets te eten en te drinken. De wandeling start bij Horta (bekijk hier het startpunt). Net als het Hortamuseum kan je in de buurt van de statige Brugmannlaan Huis Hannon bezoeken. Ook het gemeentehuis en enkele herenhuizen rondom het Louis Moricharplein hebben voorgevels waar je wel een tijdje naar kan staren, om alle details goed in je op te kunnen nemen.
Lekker eten onderweg kan op vele plekken. Een Brits ontbijt en een portugese snack zijn maar enkele van de vele opties. De route eindigt op het Sint-Gillisvoorplein (bekijk hier het eindpunt) waar bij mooi weer de terrassen buiten gezet worden en een vakantiesfeer in de lucht hangt. Hier zijn heel wat cafés en bistro’s waar je je neer kan ploffen en iets bestellen. Op het einde van de dag keer je het beste terug via metrohalte Sint-Gillis, waar nog indrukwekkende tegelkunst te bewonderen valt.
TIP: Maak er een weekendje weg van en combineer je bezoek aan Sint-Gillis met een bezoek aan Brussel. Ontdek ook de mooiste bezienswaardigheden in Brussel.
Kaartje met de wandeling door Sint-Gillis
Start de wandeling bij het Hortamuseum
Deze route loopt langs vele architecturale parels, waaronder het Hortamuseum dat ook bezocht kan worden. Daarom is er geen betere plek om te starten dan aan metrohalte Horta (bekijk hier de ligging). Victor Horta was een Belgische architect die de art nouveau stroming groot heeft gemaakt. Hij ontwierp prachtige gebouwen en interieurs, waarvan helaas heel wat verloren zijn gegaan. Dit gaat van burgerwoningen tot winkels, voornamelijk in Brussel, en vooral de woningen van de gegoede burgerij in Brussel waren en zijn nog steeds adembenemend. Maar ook bekende plekken zoals het Centraal Station, het Stripmuseum en BOZAR (ook wel bekend als het Paleis voor Schone Kunsten) zijn van zijn hand. Ontdek hier nog meer art-nouveau gebouwen in Brussel.
Op het pleintje aan de metrohalte zie je ook een bord met oude archieffoto’s. Deze vertellen het verhaal van de wijk ‘De Bareel’, een van de oudste gehuchten in Brussel. Het was hier een knooppunt tussen het zuiden van Brussel en de aangrenzende dorpen. De benaming ‘De Bareel’ komt van de vroegere tolpoort die sinds de 17e eeuw op de kruising tussen twee wegen stond.
Wandel verder naar het rondpunt, waar in het midden een standbeeld staat. Dit is ‘de Waterdraagster’, een bronzen beeldhouwwerk van een meisje dat twee emmertjes water draagt. De ontwerper is kunstenaar Julien Dillens. ‘De Bareel’ was vroeger de eindhalte van de paardentram, en de paarden kregen aan de terminus water om terug op krachten te komen. Het kunstwerk is dus een leuke verwijzing naar de geschiedenis hier.
Het Gemeentehuis Sint-Gillis
Sla linksaf de Paul Dejaerlaan in. Deze straat ziet er een beetje verloederd uit met z’n snackbars, graffiti en stickers maar er zitten ook verrassend mooie gevels tussen. Bovenaan zie je het imposante gemeentehuis van Sint-Gillis staan. Ervoor ligt het Van Meenenplein, waar op maandag vanaf ‘s middags een heel leuk marktje zijn tenten opzet.
Het gemeentehuis werd gebouwd in de vroege jaren 1900 en werd getekend door architect Albert Dumon in Franse neorenaissancestijl. De grond hier was zanderig, maar hij had gelukkig al ervaring vergaard met het bouwen van huizen in De Panne, aan de Belgische kust.
Wanneer je de trap aan het gemeentehuis oploopt zie je vier allegorische figuren in carrara marmer: Arbeid, Onderwijs, Gerechtigheid en Recht. Twee van de beeldhouwwerken werden gemaakt door de eerder besproken kunstenaar Julien Dillens. Voor de trappen staat nog een metershoog standbeeld genaamd ‘De Godin van de Bocq’, door Jef Lambeaux. (De Bocqrivier is waar het Brusselse water uit werd gewonnen.)
All Day Breakfast bij Rascal’s
Rondom het gemeentehuis vind je heel wat cafeetjes en eetplekken. Voor een typisch Brits ontbijt moet je bij Rascal’s zijn. Het interieur is in iconische kantine stijl, de muziek die er speelt komt van een Britpop-playlist en de kaart staat vol typische gerechten van over het water: beans on toast, full English breakfast (ook vegan-optie mogelijk), cheesecake, earl grey tea en cider. Op de vierkante tafeltjes staan de bekende gele (mosterd), rode (ketchup) en bruine (HP Brown Sauce) saus flessen. Er wordt hier wel voornamelijk Frans gesproken, gezien het hier een van de door Fransen en Franstaligen gegeerde wijk is. Bekijk de menukaart van Rascal's alvast!
Bewonder de mooie hal bij Maison Hannon
Je merkte het misschien al, maar sinds het vertrekpunt loop je alleen maar stilletjes aan naar boven. Je verlaat nu echt de benedenstad en komt dichterbij de bovenstad, die altijd al wat chiquer is geweest. Je passeert meer en meer statige herenhuizen met als hoogtepunt het Maison Hannon.
Het was het echtpaar Marie Debard en Edouard Hannon die hun vriend architect Jules Brunfaut de opdracht gaven om dit huis te tekenen. Het is een meesterwerk in art-nouveau-stijl, met als absoluut hoogtepunt de traphal. Je weet niet waar eerst kijken: de mozaïektegeltjes op de vloer, de weelderige glasraamkunst, de dromerige trapleuning die omhoog cirkelt of het metershoge schilderij op de muur.
Ontdek er ook de tentoonstelling "Belgische art nouveau" met werken van Paul Hankar, Gustave Serrurier-Bovy en Henri Van de Velde. En ga er zeker ook eens naar het toilet, zelfs hier werd de art nouveau stijl doorgetrokken. De route loopt verder via de Brugmannlaan, die overgaat in de Louizawijk.
Portugese lunchpauze met pasteis bij Forcado Pastelaria
Brussel is de wereld in het klein, en dat valt onderweg op deze route zeker op. Je kan hier gerechten eten uit alle windstreken van de aarde. Na een Brits ontbijt kan je een korte pauze houden bij een Portugees adresje met heerlijke pasteis de nata. Forcado Pastelaria maakt pasteis in verschillende smaken: natuur, speculoos, met chocolade, met citroen, met framboos en pistache, met koffiesmaak, etc. Je kan je even zetten met een koffie erbij of de pasteis meenemen voor onderweg. Bekijk hier de menukaart van Forcado Pastelaria.
Sint-Gillis staat bekend als een gemeente met een grote Portugese gemeenschap. Geen wonder dat een pastelaria hier goed scoort! Ga om de hoek de Amerikastraat in en loop tot aan het Hortamuseum.
Hortamuseum, huis en atelier van een meester in zijn vak
Het Hortamuseum omvat het woonhuis en atelier van Victor Horta en is een wonderbaarlijke schat. Hij kocht de percelen in 1898, het huis was voltooid in 1901 en in 1919 verkoopt hij het huis terug, een periode waarin de art nouveau niet langer populair is. In 1961 kocht de gemeente Sint-Gillis de gebouwen op om ze te redden van afbraak. Dit onder impuls van Jean Delhaye, een oud-leerling van Horta.
Het huis en het atelier zijn te bezoeken, maar er mogen geen foto’s genomen worden. De eetkamer en de veranda zijn schatkamers vol verrassende en unieke details. Horta ontwierp zelf de hengsels en deurklinken, en zijn gave om het licht binnen te trekken in huizen toont zich in het trappenhuis.
Reserveer zeker je tijdslot op voorhand, de bezoekdagen zitten vaak volzet. Er mogen slechts 45 mensen tegelijkertijd binnengelaten worden. Je mag er wel vrij rondwandelen, maar gelieve er niets aan te raken. De regels worden strenger en strenger doordat het publiek niet altijd respectvol met dit unieke erfgoed omgaat. Meer info op de website.
TIP: Architectuurliefhebbers? Overweeg dan ook zeker de Art Nouveau wandeling door Brussel. Je wandelt langs prachtige gevels met glas-in-loodramen en meesterwerken van Victor Horta die de stad een bepaalde charme geven en komt ook meer te weten over het ontstaan van deze kunststroming (in deze stad).
La Belladone
Bij het volgende kruispunt sla je de eerste straat linksaf: de Morisstraat. In dit ogenschijnlijk saaie straatje zit een fantastische exporuimte met bijhorende bar. La Belladone beschikt over een bijzonder mooie zinken toog en speels meubilair in vrolijke kleuren. Het pand met hoge plafonds, originele moulures, authentieke tegels, houten vloeren en speelse lichtarmaturen is een echt plaatje. Tussen de tafeltjes en in de kelder is er plaats voor fotografie. Hier gaan regelmatig fototentoonstellingen door. Bestel een drankje, een broodje of stukje taart en geniet van de creatieve sfeer die hier hangt. In de kelder is een zithoek waar je door fotoboeken van voorbije tentoonstellingen kan bladeren. Meer info op de website.
PS: Breng zeker een bezoekje aan het kunstzinnige toilet.
JAM Hotel: een totaalbeleving
Sommige hotels bieden zoveel leuke opties aan dat je zou twijfelen om de stad nog in te trekken. Het trendy JAM Hotel is er zo eentje. Je kan er logeren in mooie kamers met een industrieel, brutalistisch kantje. Het hotel huist in een voormalige kunstschool, en dat er oog is voor detail en inrichting is daar een verlengde van.
Maar naast mooie kamers is er ook nog een rooftop bar, waar je kan sippen van cocktails met zicht over de Brusselse skyline. Er is ook een klein zwembad op het dak waar je tijdens de zomermaanden verfrissing kan zoeken. Als je geen verfrissing maar net warmte zoekt kan je afdalen naar de kelders van het hotel. Daar kan je bij Atsukan Experience helemaal ontspannen in warme Japanse baden. Naast tot rust komen in warm water kan je er ook genieten van een warme sauna en warme Japanse thee. En wie honger heeft, kan iets eten in het restaurant van het hotel, gelegen op het gelijkvloers.
OVERNACHTINGSTIP: Je kan er voor kiezen om later op de dag te overnachten in het JAM Hotel, maar ook wie hier niet logeert kan hier iets komen eten, drinken of een toegangsticket voor de wellness kopen!
Yuman, een duurzaam dorp
Op een steenworp van JAM Hotel ligt Yuman, een plek waar circulaire economie en duurzaamheid kernwoorden zijn. In deze zaak vind je kleding, badproducten, linnen, make-up, voeding, cadeaus, boeken, gebruiksvoorwerpen, keukengerei, juwelen en nog veel meer. Ze hebben allemaal gemeen dat ze zo duurzaam mogelijk gemaakt werden. Bij Yuma vind je ook mode gemaakt van gerecyclede kleding, een weggeefhoek en er worden geregeld workshops gegeven rond duurzame topics. Meer info op de website.
Kunst op straat
Ga een beetje verder het hoekje op, de Sint-Bernardusstraat in. Op het pleintje zie je nog een kunstwerk staan. Het is genaamd ‘De Stad’ en is van kunstenaar Axel Cassel. Hij werd geboren in Duitsland maar groeide op in Frankrijk, waar hij na een opleiding rechten verderging in de kunsten en beeldhouwer werd. Wie dichter bij de beelden gaat ziet dat ze kleine hoofdjes hebben.
Vervolg de route richting het eindpunt: Sint-Gillisvoorplein, waar heel wat cafés en restaurants zitten. De weg daarheen is door residentiële straten waar af en toe mooie gevels van herenhuizen je blik vangen. Onderweg zie je nog wat street art op muren rondom een school en een populair plein voor jongeren. In de lente en zomer is een wandeling door het Pieter Paulus park aan te raden.
Voorplein & hartje Sint-Gillis
Het bruisende hart van Sint-Gillis ligt op het Voorplein. Hier zijn heel wat restaurants en cafés te vinden waar je kan klinken op een geslaagde dag. In de zomer staat het hier vol met terrassen en is het vaak zoeken naar een lege stoel. Heel wat cafés hier sluiten pas in de vroege uurtjes. Er worden feestjes met dj’s georganiseerd of er zijn live-optredens. Hier zitten ook nog enkele bruine kroegen: Brasserie de l’Union en Brasserie Verschueren houden al enkele decennia stand hier, en ook het jonge volk kan de authentieke sfeer waarderen. De wandelroute stopt hier, maar voor wie wil, kan op een 400 meter verder nog een bezoekje brengen aan de Hallepoort (boek je tickets hier).
Voor wie de metro naar huis neemt is er nog een laatste bezienswaardigheid: een kunstwerk langs de muren van het hele metrostation. Wist je dat in zowat elk Brussels metrostation een kunstwerk te bewonderen valt? In Sint-Gillis-Voorplein werd er gekozen voor architecte Françoise Schein. Ze liet alle letters uit de 'Universele verklaring van de rechten van de mens' op grijsblauwe azulejo's zetten, en betegelde er het hele station mee. Het geeft een beetje het idee van een 'droog' zwembad. Kan je de zinnen lezen? Het staat er in het Nederlands en het Frans. De route startte met architect Victor Horta en eindigt nu met een andere architect - de cirkel is rond!
Waar overnachten in Sint-Gillis?
Liever niet helemaal terug naar huis keren of wil je er misschien een weekendje weg van maken en nog meer in de omgeving van Brussel ontdekken? Dan kan je eventueel in Sint-Gillis of de nabijge omgeving overnachten. Hieronder alvast enkele van onze favoriete verblijfplaatsen in Sint-Gillis.
- JAM Brussels biedt moderne kamers voorzien van alle luxe en comfort die je kan wensen. Wat dit hotel zo bijzonder maakt is het dakterras met rooftopbar én buitenzwembad. Heerlijk! Meer info en boeken.
- Het Vintage Hotel Brussels is een charmant hotel ingericht met vintage-kenmerken. Verblijf in één van de kamers of kies voor een unieke overnachting in de beroemde caravan, ontworpen door de Amerikaanse Wally Byam. Meer info en boeken.
- Iets meer stijl en klasse kan je vinden in het Hotel Manos Stephanie. Dit hotel biedt stijlvolle kamers ingericht in Louis XVI-stijl op slechts 220 meter van de winkelstraat Avenue Louise. Meer info en boeken.
Wil jij ook niets missen tijdens jouw verblijf in Brussel?
Herkenbaar: je wil er zeker van zijn dat je niets mist tijdens je verblijf in Brussel? Dan is er goed nieuws, want wij deden alvast al het opzoekingswerk voor jou. Koop de reisgids Brussel met alle belangrijke bezienswaardigheden in de stad en unieke stadswandelingen. Download je gratis preview reisgids Brussel.